دكتر روانشناس كودك در تهران
دوران كودكي اغلب ساده و روشن است. اما در برخي شرايط مي تواند براي والدين پيچيده و چالش برانگيز شود. دكتر روانشناس كودك در حوزه رشد و همچنين مشكلات احتمالي كودك تخصص دارد. اين زمينه از روانشناسي اين روزها براي خانواده ها كاربرد وسيعي دارد. دكتر روانشناس در تهران يا ساير شهرها، مشكلات كودك از تولد تا سن بلوغ را مورد توجه قرار مي دهد. امروزه برخلاف گذشته توجه زيادي به دوران كودكي مي شود. كودكي بر خلاف ديدگاه هاي قديم يك دوره مجزا از رشد انسان است.
دوره كودكي تاثير غير قابل مقايسه اي در زندگي فرد دارد. حتي كوچكترين اتفاق هاي دوران كودكي مي تواند تغييرات وسيعي در بزرگسالي ايجاد كند. در كل، روانشناس كودك به تحقيق، ارزيابي و درمان مشكلاتي رشدي مي پردازد. توجه داشته باشيد كه اگر كودكي تحت درمان روانشناس كودك قرار گيرد الزاما بيمار نيست. بهترين زمان براي حل مشكلات وقتي است كه شدت نيافته باشند.
دكتر روانشناس كودك بيش فعال
دكتر روانشناس كودك همچنين با مشكلات خفيف هيجاني، ذهني يا رفتاري كودك كار مي كند. كه از جمله مي توان اضطراب يا خجالتي بودن را نام برد. همچنين مشكلات جدي تر مثل پرخاشگري، بيش فعالي/نقص توجه و يا مشكلات خلقي نيز موضوع مداخله قرار مي گيرند.
همانطور كه گفته شد كودكي دوران حساسي است. بنابراين روانشناس كودك نيازمند دانش، صبر و فهم كودك است. روانشناس كودك طيف وسيعي از روش هاي درماني را در اختيار دارد. اين روشها در يك بافت درماني حمايت كننده و امن انجام مي شوند. به طور كل كودكي نيازهاي تعريف شده خود را دارد. برخي از اين نيازها با نيازهاي بزرگسالي متفاوت هستند. با توجه به نيازهاي كودكي، درمان كودك بهتر است بر يادگيري، خصوصيات و رشد فردي متمركز باشد. براي مثال كودك بيش فعال ممكن است زود بي حوصله شود. در نتيجه شناخت نيازهاي كودك بيش فعال به مديريت رفتاري او كمك بزرگي مي كند.
ابعاد روانشناسي كودك
روانشناسي كودك طيف گسترده اي از موضوعات را شامل مي شود. اين موارد شامل تاثير ژنتيك بر رفتار تا فشارهاي اجتماعي موثر بر رشد مي شوند. در زير به برخي ديگر از اين موارد تاثيرگذار بر روانشناسي كودك اشاره مي شود.
عوامل اثرگذار محطي
رشد والدين و شيوه هاي فرزندپروري آنها
اجتماع دربرگيرنده خانواده
صفات شخصيتي
زبان
نقش هاي جنسيتي
رشد شناختي
رشد جنسي كودك
روانشناسان كودك رشد هريك از عومل فوق را مورد ارزيابي قرار مي دهند. دكتر روانشناس كودك به حل مشكلاتي مي پردازد كه مانع رشد هريك از حوزه هاي فوق باشد. نقص در يك حوزه مي تواند ساير الگوهاي رشدي را متاثر كند. روانشناسان كودك سعي در فهم ابعاد مختلف رشد هر كودك دارند. اين ابعاد شامل ترجيح سبك يادگيري، پاسخ هاي هيجاني، خلق و خو و شخصيت كودك مي شود. كودكي سن تغييرات سريع است. براي رشد يكپارچه كودك لازم است به نيازهاي كودك در هر مرحله از رشد توجه شود. رشد روانشناختي كودك نيز مثل رشد فيزيكي او مراحلي دارد. آگاهي از اين مراحل يكي از عوامل تاثيرگذار بر رشد موفق كودك است. شناخت رشد شناختي كودك در سالهاي اخير پيشرفت چشمگيري داشته است. درك و مشاهده دنيا در كنار رشد زبان و حافظه موضوع مطالعات مختلفي قرار گرفته است.
مراحل رشد روانشناختي كودك
اريك اريكسون روانشناسي بود كه مراحل رشد كودكي را توصيف كرد. او اين مراحل را تا بزرگسالي در تحليل خود گنجاند. او نيازهاي روانشناختي و تعارض احتمالي آنها با عوامل محيطي را مد نظر قرار داد. در هر مرحله از رشد ممكن است نتايج منفي يا مثبتي بدست آيد. عبور موفق از هر مرحله احتمال شكل گيري شخصيت سالم در بزرگسالي را افزايش مي دهد. شكست در هر مرحله مانع دست يابي به مرحله بعد مي شود. در اين شرايط شخصيت بزرگسالي ممكن است با چالش هاي دي روبرو شود. اين مراحل عبارتند از:
اعتماد درمقابل بي اعتمادي (تا 2 سالگي)
خود مختاري درمقابل شرم و شك(تا 4 سالگي)
ابتكار درمقابل احساس گناه ( تا 5 سالگي)
پشتكار درمقابل حقارت ( تا 12 سالگي)
هويت درمقابل سردرگمي نقش (تا 18 سالگي)
رشد هيجاني و اجتماعي كودك
رشد هيجاني و اجتماعي كود عميقا به يكديگر وابسته هستند. رشد هيجاني كودك به فهم احساسات و ابراز آنها اشاره دارد. احساسات و ابراز آنها در كودك از سنين خيلي كم آغاز مي شود. اين احساسات شامل ترس، شادي و يا خشم مي شود. با بزرگتر شدن كودك احساسات پيچيده تري از قبيل احساس اعتماد به نفس، غرور يا گناه تظاهر پيدا مي كنند. رشد هيجاني كودك همچنين شامل تشخيص و فهم احساسات سايرين نيز مي باشد. رشد هيجاني بر اين اساس تحت تاثير رشد اجتماعي قرار مي گيرد. مهارت هاي ارتباطي و فرزندپروري والدين تاثير مستقيمي بر احساسات و هيجانات كودك دارد. هر پاسخي كه والدين به احساسات كودك مي دهند پيش بيني كننده ابراز آن احساس در آينده خواهد بود. بسته به نوع پاسخ دهي والدين ممكن است برخي هيجانات كودك تقويت شده و يا برخي از آنها ممكن است حتي خاموش شوند.
رشد هيجاني شامل يادگيري معني احساسات و نيز تاثيرگذاري آنها بر سايرين مي شود. اين فرايند مهم كه در كودكي شروع مي شود تا بزرگسالي ادامه ميابد. آنچه كه احساسات را فراخواني مي كند ممكن است از كودكي تا بزرگسالي تغيير كنند. همچنين شدت هيجانات مورد نياز براي تجربه نيز ممكن است در بزرگسالي تغيير كنند. به همين دليل توجه به نيازهاي هيجاني كودك اهميت بسزايي دارد.
براي كودكاني كه تنظيم هيجان را در كودكي تجربه نكردند، بزرگسالي مي تواند با مشكلات هيجاني از قبيل نارسايي هيجاني همراه باشد. تماسهاي چهره به چهره و لمس كردن هاي آرام ساز، نمونهاي از شيوه هايي است كه كودك از طريق آنها ياد مي گيرد چگونه به محركهاي دريافتي از مردم و تجربيات پاسخ دهد. پيوندهاي هيجاني كودكي اوليه بر مغز نقش مي بندند و ساختاري را براي الگوهاي ارتباطي بعدي در زندگي شكل مي دهند.
تشخيص مشكلات كودك
فهم مشكلات و ناراحتي هاي روانشناختي كودكان آسان نيست. چراكه رشد نرمال كودكي فرايندي با تغيير مداوم است. علائم بيماري هاي كودك بسته به سن او مي تواند متفاوت باشد. همچنين كودك توانايي كمي در بيان احساسات و دلائل رفتارهاي خود دارد. برخي از علائم كودك كه نيازمند توجه روانشناختي است به ترتيب زير است:
ناراحتي و ملالت طولاني (بيش از دوهفته)
اجتناب و دوري از تعامل هاي بين فردي
آسيب به خود يا ديگران
ناآرامي و بيش فعالي
تغييرات ناگهاني در خلق
تغيير در عادات خوردن
از دست دادن وزن
مشكلات خواب
مشكل در توجه و تمركز
ترس هاي شديد و غيرمتناسب
وابستگي زياد به يكي از والدين
درمان هاي روانشناختي كودك
درمان هاي روانشناختي كودك طي يك قرن گذشته پيشرفت هاي مهمي داشته است. اين درمان ها به دليل حساسيت دوران كودكي از اصول و قواعد مشخصي استفاده مي كنند. بهبود رفتار و عملكرد كودك تاثير مستقيمي بر تعادل خانواده دارد. كودكي كه تمركز و توجه بهتري پيدا كند. يا كودكي كه به لحاظ بيش فعالي تنظيم مجدد يابد، به آرامش خانواده نيز كمك مي كند. به همين دليل توجه روانشناسي به رشد، تربيت و حل مشكلات كودك اهميت ويژه اي مي دهد. رشد كودك يك زنجيره از توالي متصل به هم هست. بنابراين اقدام به موقع در سنين آغازين منجر به كاهش مشكلات در مراحل بعدي رشد مي شود. در برخي كودكان مشكلات طي جلسات به سرعت بهبود ميابند. علائم كاهش پيدا مي كنند و بر فرصت ها و قابليت ها نيز تمركز مي شود.
مشكلات هيجاني و شناختي كودك مي تواند طولاني مدت شود. در اين شرايط كودك كنترل كمي بر رفتار خود خواهد داشت. در كودكي هيجان ها مي توانند شديدتر از بزرگسالي باشند. اين شدت يافتگي مي تواند منجر به روابط بين فردي متعارض شود. با رسيدگي به موقع مي توان از تاثير منفي هيجان هاي ناسازگار بر عملكرد شناختي و بالطبع تحصيلي پيشگيري كرد. چانچه كودك ابراز سازگارانه هيجان را ياد بگيرد مي تواند سطح بهينه اي از اضطراب يا افسردگي را تجربه كند. در كنار اين موارد والدين نيز مي توانند از برخي آموزش هاي مفيد در زمينه فرزندپروري استفاده كند. استفاده از مشاوره آنلاين در شرايط خاص مثل فاصله طولاني يا مشكلات رفت و آمد مي تواند در اين زمينه مفيد باشد.
بازي درماني
بازي درماني نوعي از درمان است كه براي كودك طراحي شده است. به اين دليل كه كودك مثل بزرگسال نمي تواند احساسات و افكار خود را انتقال دهد. همچنين صحبت درباره مشكلات براي كودك دشوار است. انجمن بازي درماني (ATP) بازي درماني را اينگونه تعريف كرده است. “استفاده سازمان يافته از مدل هاي نظري در يك بافت بين فردي، كه با استفاده از بازي به حل مشكلات روانشناختي و بهبود رشد كمك شود”. بازي درماني به كودك كمك مي كند تا به لحاظ هيجاني تعادل يابند. همچنين بوسيله بازي بدون احساس تهديد و با آرامش مي توانند ارتباط برقرار كردن را بياموزند. بازي درمانگرها از ابزار هنري براي ساخت اسباب بازي و صحنه نمايش استفاده مي كنند. آنها به جهت تحريك تجربيات چندوجهي يكپارچه از هنر، بازي و موسيقي بهره مي برند.
براي مثال ساخت يك ابزار موسيقي مثل طبل ممكن است به عنوان كاتاليزوري براي ابراز خود از طريق ريتم و صدا مورد استفاده قرار گيرد. ساخت عروسك معمولا به داستان گويي منجر ميشود. طراحي يك ماسك چهره ممكن است براي اجراي نمايش يا ايفاي نقش بكار رود. كودكان روابط و دلبستگي هاي خود را بوسيله بازي به دنياي پيرامونشان مرتبط مي كنند. بازي، بويژه در حضور دكتر روانشناس كودك باعث آسان سازي بيان خلاقانه مي شود. بنابراين زمينه اي براي رشد روانشناختي كودك در نظر گرفته مي شود.
بازي درماني بعضي از اشكال بيان خلاقانه هنر را در بر مي گيرد. بخاطر انطباق پذيري و شيوه غير مستقيم آن بطور واضح بوسيله پژوهش ها تائيد شده است. بازي درماني كودك فرايندي را مهيا مي كند كه در آن درمانگر به دنياي دروني فرد، جهت جستجوي خود و نيز كشف خود بوسيله بيان خلاقانه، اعتماد مي كند.
بازي درماني براي مشكلات زير كاربرد دارد (در كودك يا بزرگسال)
براي خانواده ها مشكلات رفتاري و هيجاني كودك آشفتگي ايجاد مي كند. در برخي شرايط مشاوره خانواده در تهران براي حل مشكلات توصيه مي شود. حتي زمان كه درمان افسردگي مد نظر باشد مشاركت همه اعضاء خانواده كمك بزرگي خواهد بود.
دمانس
فقدان يا سوگ
استرس پس از سانحه
وسواس فكري و عملي
مشكلات رشدي
اضطراب
افسردگي
اختلالات يادگيري
بيش فعالي/ نقص توجه
خشم
اوتيسم
مشكل در عزت نفس/ اعتماد به نفس
هوش هيجاني پائين
مشكلات خواب
آزار و تروما
بستري طولاني مدت در بيمارستان
مشكلات تحصيلي
منبع:
- یکشنبه ۱۶ خرداد ۰۰ ۱۹:۳۴
- ۴ بازديد
- ۰ نظر